|
|
|
|
|
Supap |
| |
|
| |
SUPAP
İçten yanmalı motorlarda farklı iki tipte
supap kullanılır. Emme supabı olarak adlandırılan supap silindirlere
taze hava/yakıt karışımının alınmasını sağlar. Bu işlemi emme
portunu açıp kapatarak yerine getirir. Egzoz supabı olarak
adlandırılan diğer supap ise yanmış gazların silindir dışına
atılmasını sağlar. Bu işlemi eksoz portunu açıp kapatarak yerine
getirir.
SUPAPLARDA
YAPILAN ÖZEL İŞLEMLER:
A/S: İki Parçalı
Supaplar
Supapların çalışma ömrünü oldukça artırdığı
için özellikle eksoz supapları iki parçalı yapılmaktadır. Bu tür
supapların baş kısmı hararete, korozyona oldukça iyi dayanan,
mekanik zorlamalara ve aşınmaya dayanıklı östenitik çelikten sap
kısmı ise normal hararetlere aşınmaya mukavim martensitik çelikten
imal edilmektedir.
Na: Sodyum Dolgulu Supaplar
Çok zor şartlarda ve uzun süre yüksek hızda çalışan motorlarda supap
kafasının sıcaklığını düşürmek için supapların içi sodyum ile
doldurulur. Bunun neticesinde çatlak, korozyon ve distorsiyon ihmali
azalır.
Ni: Nitrülenmiş Supaplar
Supap
çeliğinin mukavemetini korozyona dayanıklılığını ve aşınma
mukavemetini artırmak için supaplara nitrürasyon işlemi uygulanır.
Supap üzerindeki nitrürlü tabaka kırılgan değildir ve dökülmez.
Nitrürasyonla yüksek alaşımlı çeliklerde % 80 Krom –Nikel oranı %
8-18 olan çeliklerde % 40 yorulma ömrü artışı sağlanabilir. Bu işlem
sürtünme katsayısını düşürür, korozyona karşı direnci artırır.
Nitrürleme bir yağlayıcı madde bulunmaması halinde dahi supap
yapışma özelliğini azaltır. Nitrürleme ile sağlanan bu özellikler
supabın ömrünü uzatır.
ST: Stellitli Supaplar
Eksoz supaplarında ve bazı emme supaplarında, supap oturma
yüzeylerinde ve sap uçlarında aşınma mukavemetini ve korozyona karşı
dayanıklılığını artırmak için stellit dolgu yapılır.
Y: Oturma Yüzeyleri Sertleştirilmiş Supaplar
Özellikle
emme supaplarında supap oturma yüzeyinin aşınmasını önlemek için
indüksiyonla sertleştirme yapılır.
Cr: Krom Kaplı
Supaplar
Supap sapları yüzey sertliğini artırmak ve
aşınmaya en aza indirmek için krom ile kaplanır. Bu işlem korozyona
karşı sap direncini oldukça artırmakta aynı zamanda fonksiyonel
kuvvetleri azaltarak supap ile gayd nitesinin ömrünü uzatmaktadır.
Ph: Fosfat Kaplı Supaplar
Supapları
korozyondan korumak ve sap kısmının yağ tutucu özelliğini arttırmak
için fosfatla kaplanır.
Supap Hammaddeleri
N Normal
şartlarda çalışan emme supaplarında ve bimetal supapların sap
kısmında kullanılır. Korozyona karşı dayanıklı bir malzemedir.
S (CrSi) Krom silisyum alaşımlı martensitik
supap malzemesidir. Yüksek ısı, aşırı direnç ve korozyona karşı
dayanıklı bir malzemedir. Normal şartlarda çalışan emme supaplarının
üretiminde kullanılır.
O (CrMo) Krom –
Molibden – Vanadyum alaşımlı bir supap malzemesidir. Martensitik
grubunun en dirençlisidir. Yüksek stres altında çalışan emme ve
eksoz supaplarının üretiminde kullanılır.
A (CrNiMn)
Krom, Nikel, Mangan alaşımlı bir supap malzemesidir. Yüksek stres
altında çalışan eksoz supaplarında kullanılır. Yanma ve korozyona
karşı son derece dirençlidir. Kurşunlu yakıttan etkilenmez.
Östenitik grubuna girdiği için mıknatıs tutmaz.
R
(CrMoMn) Ostenitik yapılı standart Krom Nikel Mangan
alaşımlı bir supap malzemesidir. Isıya, yanmaya ve korozyona karşı
dayanıklıdır. Yüksek stres altında çalışan emme supaplarında
kullanılır.
I Nikel alaşımlı bir malzemedir.
Ağır şartlar altında çalışan büyük dizel motorlarda eksoz
supaplarının yapımında kullanılır.
X (CrSi)
Standart östenitik malzemeye nitrojen ilavesi ile yüksek
sıcaklıktaki mukavemeti, sertliği ve korozyona karşı direnci
arttırılmıştır. Normal şartlarda çalışan eksoz supaplarının
üretiminde ve ağır şartlarda çalışan emme supaplarının imalinde
kullanılır. |
| |
|
| |
|
| |
|
Raw Materials Used In Valve |
|
MALZEME ALAŞIMLARI / MATERIAL COMPOSITIONS |
|
SİMGE /
SYMBOL |
S |
A |
O |
R |
X |
|
MALZEME NO
/ MATERIAL NO |
1,4718 |
1,4871 |
1,4748 |
1,4785 |
1,4875 |
|
DIN |
X45CrSi 93 |
X53CrMnNIN219 |
X85CrMoV182 |
x60CrMnMoVNbN 2110 |
X55CrMnNIN208 |
KİMYASAL
ANALİZ/
CHEMICAL ANALYSIS |
% |
% |
% |
% |
% |
|
C |
0.40-0.50 |
0.48-0.58 |
0.80-0.90 |
0.57-0.65 |
0.50-0.60 |
|
SI |
2.70-3.30 |
s0.25 |
s1.00 |
s0.25 |
s0.25 |
|
Mn |
s0,80 |
7,00-10,00 |
s1,50 |
9,50-11,50 |
7,0-10,0 |
|
P |
s0.040 |
s0.050 |
s0.040 |
s0.050 |
s0.050 |
|
S |
s0,030 |
s0,030 |
s0,030 |
s0,025 |
s0,030 |
|
Cr |
2.00-10.00 |
20.00-22.00 |
16.50-18.50 |
20.00-22.00 |
19.50-21.50 |
|
Mo |
--- |
|
2.00-2.50 |
0.75-1.25 |
|
|
Ni |
--- |
3.25-4.50 |
|
s1.50 |
2.00-2.75 |
|
V |
--- |
--- |
0.30-0.60 |
0.75-1.00 |
--- |
|
W |
--- |
--- |
--- |
--- |
--- |
|
DİĞERLERİ
(En Çok)/OTHERS (Max) |
--- |
0.38-0.50 |
|
|
0.20-0.40 |
ÇEKME
MUKAVEMETİ (N/mm2) /
TENSILE STRENGTH |
900-1100 |
950-1200 |
1000-1200 |
1000-1250 |
900-1150 |
LINEER GENLEŞME KATSAYISI
(20°C-700°C)(cm/cm
°C)X10'
LINEAR EXPANSION COEFFICIENT |
13.9 |
18.5 |
12.5 |
18.5 |
18.5 |
| |
|
|
|
|
|
|
|